De strip “Jan, Jans en de kinderen” bestaat vijftig jaar. In het AD haalde de dochter van tekenaar Jan Kruis herinneringen op aan onvergetelijke vondsten. Een prachtig voorbeeld is Opa Tromp, die 29 november uitriep tot Sint Pannenkoek. Daar verzon Jan Kruis later de legende van Sint Pannenkoek bij.
De dochter van Jan Kruis deed in de krant de suggestie om op zoek te gaan naar meer van dergelijke legendes. Ik vond het verhaal van een klooster met aan het hoofd een bijzondere abt.
De legende van de slimme abt
Het zijn de donkere Middeleeuwen. Langs de oevers van de Rotte staat een klooster waar Abt Osterhaus de scepter zwaait. De monniken bakken brood, brouwen bier en stellen het klooster open voor de sloebers uit de stad. Ook de edelen komen af en toe langs. Voornamelijk als ze moe zijn van het feestvieren. Ze laten zich het lege niets welgevallen. Zang en gebed nemen ze op de koop toe. Maar als de pest uitbreekt wordt alles anders. Het volk wordt gestraft door God, verkondigen de monniken. De abt heeft zo zijn twijfels. Hij is een slimme man en heeft al snel in de gaten dat isolatie beter werkt dan bidden. Buiten het klooster grijpt de dood om zich heen. Sterven aan de builenpest is vreselijk. Om zijn monniken hiervoor te behoeden sluit de abt het klooster. Er gaat een bordje op de zware kloosterdeur. “Pleurt op!” staat er met koeienletters op. De taal die de rauwe Rotterdammers uit die tijd verstaan. Eén gezin laat de abt nog binnen. Zijn lieve zuster met haar man en vier kinderen. Zes mensen van buiten, meer niet. Een jaar lang leven de monniken en het gezin in totale afzondering. Als het voorjaar aanbreekt en de abt zeker weet dat de pest is uitgeraasd, draait hij het bordje op de kloosterdeur om. De edelen en het gepeupel worden welkom geheten met een simpele vraag: “Wat mot je?” Vervolgens wordt men uitgenodigd om aan te schuiven aan de tafel met brood en bier.
Broeder Osterhaus was zijn tijd ver vooruit. Hij ontdekte dat quarantaine een simpele, maar doeltreffende remedie was tegen vreemde ziektes die zich snel onder het volk verspreidden. De paralellen met de pandemie van nu zijn treffend. Gelukkig zijn er tegenwoordig virologen en kunnen we vertrouwen op een vaccin. Dikke kans dat we in de zomer van 2021 weer kunnen genieten van het oude normaal. Maar laten we vooral niet vergeten. Laten we de herinnering aan het rampjaar 2020 levend houden. Laten we 2 juni, de geboortedag van Abt Osterhaus, uitroepen tot de dag van de ABT. Op die dag blijven we in heel Nederland binnen. We doen de deur op slot, we eten brood en we drinken bier. En op de dag van de Abt hangen we een bordje aan de deur met de tekst: PLEURT OP!
